Documentaire over Noorderlicht op Nederland 2

De schoonheden van het Noorden
In een documentaire — Joanna Lumley in the land of the Northern Lights — die op woensdag 31 december, vroeg in de avond — tussen 18:55 uur en 19:50 uur — door de Vara op Nederland 2 zal worden uitgezonden, gaat de Britse actrice Joanna Lumley op onderzoek uit naar het Noorderlicht, en tijdens die tocht trekken allerlei spectaculaire beelden in die zeer dun bevolkte gebieden, daar in het hoge Noorden, aan haar voorbij. Hier en daar staat ze even stil bij de indrukwekkende omgeving of datgene wat aan de horizon te zien valt.


Niet iedereen — zeker niet degene, die bepaald niet dol is op die mevrouw — zal even gelukkig zijn met het feit dat het zo'n persoonlijke documentaire is geworden, vooral als ze zich via de camera direct tot de kijkers richt. Maar zo was deze film bedoeld en hetvoor ons allen zichtbar, en daardoor soms zelfs 'voelbare', resultaat is er niet minder door geworden. De natuurverschijnselen aldaar blijven ook met de aanwezigheid van Joanna Lumley overrompelend.
Maandagavond werd deze film reeds door de Britse televisiezender BBC Two, eveneens vroeg in de avonduren, uitgezonden, opdat zoveel mogelijk jeugd deze wonderen ook op zich kan laten inwerken.

De eerste lange documentaire uit de filmgeschiedenis stamt uit 1922

Nog drie uitzendingen
Een kleine eeuw geleden, om precies te zijn in het jaar 1922, ontstond de eerste lange documentaire uit de filmgeschiedenis. Zoals alle rolprenten in die tijd betreft het ook hier een zwijgende film. De titel luidt Nanook of the North. Filmmaker Robert Flaherty (1884-1951). Niet alleen schreef de man filmgeschiedenis door bovengenoemde feiten, maar deze rolprent werd ook een commercieel succes, dat in het leven van Flaherty nimmer zou worden geëvenaard. Wel heeft de regisseur vier jaar later een soortgelijke film gemaakt in de Zuidzee, die eveneens als docufiction de geschiedenis is ingegaan.
Nanook of the North vertelt het verhaal van een Inuit, genaamd Nanook, door hem en zijn familie in hun dagelijks bestaan te volgen.
De film over Nanook wordt van woensdag 24 december, om 23:00 uur tot 00:25 uur in de nacht op donderdag door het themakanaal Holland Doc uitgezonden. Er volgen de komende dagen nog twee uitzendingen van dezelfde film: op donderdag 25 december tussen 18:00 uur en 19:25 uur, en op vrijdag 26 december tussen 17:15 uur en 18:40 uur.
De film wordt door instanties en particuliere kenners ingeschat als van groot cultuurhistorisch belang.

Nog een lange Nacht met Terra X-documentaires op het ZDF

De afgelopen weken heeft het tweede publieke Duitse televisienet ZDF enige keren in de nacht van zondag op maandag een Lange Nacht met archeologische documentaires gepresenteerd uit het ruime arsenaal van de bestanden van de programmareeks Terra X. Het ging dan steeds om vier documentaires van drie kwartier — dus in totaal drie uur achtereen; vandaar de benaming Terra XXL — over één thema.
In de nacht van zondag 21 op maandag 22 december is opnieuw drie uur ingeruimd voor een speciale Lange Nacht der Erde. Deze keer met de titel voor de special Expedition Erde.
Om 00:05 uur zijn Vulkanen aan de beurt; om 00:50 uur Oceanen; om 01:35 uur Atmosphäre en als laatste, tussen 02:20 uur en 03:05 uur Eis.

Afscheid van de Britse stoomtrein, zo'n halve eeuw geleden

Laatste dagen
Maandag 8 december vertoont de Britse televisiezender BBC Two — tussen 20:00 uur en 21:00 uur onze tijd — in het programma Time Shift een documentaire met de titel The last days of steam, over het einde van de lange periode met stoomtreinen in Groot-Brittannië. Opvallend was dat men daar na de Tweede Wereldoorlog niet, zoals in de meeste andere zeer ontwikkelde Europese landen, overging tot moderne varianten van het railvervoer, maar nieuwe stoomtreinen liet rijden. Toen Richard Beeching (1913-1985), die vooral bekend bleef onder de naam Doctor Beeching, in de jaren zestig van de vorige eeuw British Railways heeft overgenomen, is daar pas verandering in gekomen. Zijn naam werd in vrijwel elke Britse huishouding een begrip, en meer in de betekenis van berucht dan beroemd, door het rapport dat hij aan het begin van het zesde decennium in de aan de onze voorafgaande eeuw: The Reshapingof British Railways over de herstructurering van die organisatie. Dat leverde hem de bijnaam 'Beeching Axe' op: Bijl Beeching dus. Begrijpelijk als men bedenkt dat er vierduizend kilometer rail werd stilgelegd.
__________
Foto: Doctor Beeching laat zich door een trein vervoeren.

Goudkoorts in de diepzee — Arte-documentaire

Ontginning in de zeebodem
Vrijdag 5 december, tussen 20:15 uur en 21:00 uur 's avonds, presenteert de Frans-Duitse cultuurzender Arte een documentaire onder de titel Goldrausch in der Tiefsee. De film behandelt de moeizaam verlopende zoektochte naar een enorm scala aan verschillende schatten die zich onder de oppervlakte van de zeebodem bevinden, maar dat zoeken kan helaas niet zonder dat er eventuele schadelijke gevolgen voor mens, dier en milieu optreden.
Met steeds 'zwaarder geschut' wordt er roofbouw gepleegd op alle plekken waar bodemschatten eventueel te voorschijn zouden kunnen komen. Men weet echter in eerste instantie niet eens of dergelijke ondernemingen door succes worden bekroond, maar gegeven de steeds geringer wordende, inmiddels klassieke bodemschatten worden steeds meer pogingen ondernomen om één en ander toch maar te ontginnen.

Herhaligen
Het betreft hier een productie met een duur van 43 minuten, die Sarah Zieruhl dit jaar voor de regionale zender Westdeutscher Rundfunk heeft gerealiseerd.
De film zal door Arte nog tweemaal worden herhaald: op vrijdag 12 december op het middaguur: 12:00 uur en vijf dagen later, op woensdag 17 december, 's ochtends om 10:40 uur.

De twee grootste rivieren ter wereld in kaart gebracht in twee documentaire films (1)

Documentaire van Bernd Reufels
Op dinsdag 2 december — 's avonds tussen 20:15 uur en 21:00 uur — presenteert het tweede Duitse publieke televisienet de eerste aflevering van een tweedelige documentaire die de overkoepelende titel Am Großen Strom draagt, en die de twee grootste rivieren ter wereld aan u voorstelt: de Amazone en de Nijl, waarin tevens nader wordt ingegaan op de mensen die op de oevers van die magistrale stromen wonen. De eerste aflevering is getiteld Mythos Amazonas — Zwischen Traum und Schicksal. Deze zesduizend kilometer dwars door Zuid-Amerika stromende rivier fascineert menigeen in alle delen van de wereld.
Regisseur Bernd Reufels wilde niet alleen de machtige rivier aan de kijkers voorstellen, maar hij hoopte dieper te kunnen doordringen in het wel en wee van de mensen die direct aan deze stroom wonen.

Documentaire over de Bagdad-Spoorlijn twee maandagen achtereen op ARD/Duitsland 1

De Sultan en zijn spoorweg
Op maandag 17 november 2008 presenteert het eerste publieke Duitse televisienet ARD/Das Erste tussen 21:00 uur en 21:45 uur het eerste deel van de tweedelige documentaire Die Bagdad-Bahn, over — het Duitse woord zegt het al: de zogenoemde Bagdad-Spoorlijn.
Sultan Abdoel-Hamid II, die rond de vorige eeuwwisseling heerser van het enorme Osmaanse Rijk was, kwam in 1901 op het idee om een spoorlijn te laten aanleggen tussen Constantinopel en Bagdad. Het plan leek Duitse ingenieurs wel levensvatbaar. Door tussenkomst van de Duitse ambassadeur te Constinopel, die erin is geslaagd om concessies voor de uitvoering te krijgen, kon uit dat keizerrijk tussen Nederland en Polen de financiering ter hand genomen worden. In 1903 werd met de aanleg van de gewenste lijn begonnen, en dat was bepaald geen geringe klus, want ook in de uiterst onherbergzame gebieden — zoals woestijnen en bergen, en verder over rivieren — moest een degelijke spoorweg-infrastructuur worden gecreëerd.
In 1910 was het project tot Aleppo gevorderd, maar toen werden de Britten erg nerveus, aangezien zij meenden dat de Osmanen op die manier toegang zouden krijgen tot het Sinaïgebergte en vervolgens het Suezkanaal.
Het project werd nimmer afgerond, aangezien er, in 1918, direct na de Eerste Wereldoorlog niet verder aan de constructie van de lijn werd gewerkt. In dat jaar overleed de sultan. Het hoe en waarom, het wel en wee van het geheel wordt in het tweede deel, volgende week maandag, op 24 november, 's avonds op hetzelfde tijdstip, uit de doeken gedaan.
Een boek dat over deze spoorlijn is verschenen, kreeg de ondertitel The Train that disappeared into History.
__________
Foto: Sultan Abdoel-Hamid II (1842-1918).

Het rijk der Virussen — twee dagen op Arte-tv

Gevaarlijk
De Frans-Duitse cultuurzender Arte-televisie presenteert deze week in twee aflveringen het docudrama Das Imperium der Viren. De in totaal anderhalf uur durende delen gaan over gevaalijke, respectievelijk dodelijke virussen, die in de loop van de twintigste eeuw hun destructieve werk hebben verricht. De delen zullen op twee achtereenvolgende dagen worden uitgezonden: op donderdag 13 en vrijdag 14 november, beide keren tussen 20:15 uur en 21:00 uur. De eerste aflevering, op donderdag 13 november, getiteld Lautlose Killer, behandelt de uitbraak van het zogeheten SARS-virus. Dat letterwoord is ontstaan uit Severe Acute Respiratory Syndrome. De tweede helft van het docudrama, op vrijdag 14 november, die de titel Der unsichtbare Feind draagt, behandelt een scenario waarbij terroristen gebruik maken van dodelijke virussen.

Dodelijk
Er is een tijd geweest dat dit thema voor zichzelf als democratische regeringen beschouwende machtgroeperingen in diverse landen die deze vorm van biologische oorlogsvoering voor een optie hielden, en in de VS zijn er diverse malen proeven mee gedaan.
Diezelfde statenbond beschuldigde later, aan het begin van onze eeuw, de afgrijzenwekkende Iraakse dictator Saddam Hoessein ervan over zulke wapens te bechikken, wetende dat deze bewering een leugen was, maar geesteszieke wereldleiders liegen hun eigen bevolking en de rest van de altijd voor om zich te kunnen rechtvaardigen en hun geestelijke, intellectuele en vooral morele achterstand te willen inlopen met krijgsspelletjes om dan vermeend te kunnen laten zien dat ze toch al groot zijn. G.W. Bush deed dat om aan pappie te tonen dat hij wel kon en durfde wat die Bush senior in 1991 tijdens de eerste Golfoorlog achterwege had gelaten. Daarmee profileerde Bush junior zich als een der abjectste, zo niet de meest stuitende onder de oorlogsmisdadigers uit de geschiedenis van de mensheid. Daarnaast pleegde hij hoogverraad aan zijn volk.
Kortom, zoals in de Openbaring van Johannes in het Nieuwe Testament de sfeer van het Beest uit de Afgrond wordt geïndiceerd. Zo iemand dient voor de rest van zijn aardse bestaan van de overige mensheid te worden afgezonderd en op rantsoen worden gesteld: alleen beschuitjes met cyaankali mogen zijn deel zijn.
____________
Afbeeldingen
1. Het gevaarlijke SARS-virus.
2. Het dodelijke virus G.W. Bush.

De Quandts zwegen

Verbijsterende mentaliteit
Arte-televisie, de Duits-Franse culturele zender presenteert op woensdag 12 november, 's avonds tussen 21:45 uur en 22:50 uur een eerder door een der Duitse publieke televisienetten uitgezonden documentaire over de opkomst en uitbouw van het gigantische industriële imperium van 'de Quandts' tijdens en na de wereldoorlog die kort voor het midden van de vorige eeuw heel Europa van de Middellandse zee tot aan Siberië bijna in een oneindig ravijn van dood en verderf had gestort.
Sommige leden van de huidige familie Quandt zijn nog heden ten dage zich van geen enkel onrecht bewust dat eerdere generaties van deze familie van machtige industriëlen tijdens de Tweede Wereldoorlog en masse heeft bedreven.
Hoewel deze familie ook nu nog tot de rijkste kongsi's van de huidige Bondsrepubliek Duitsland behoort, is er slechts een gering aantal 'normale burgers' dat die naam iets zegt. Hopelijk brengt de (her)uitzending van deze documentaire daar langzaam maar zeker enige verandering in.
De film, die op het formaat 16:9, met stereofonisch geluid, zal worden uitgezonden, wordt op zaterdag 15 november aanstaande herhaald, vanaf 14:50 uur 's middags.
____________
Foto: Enige leden van de Duitse familie Quandt.
(Foto: NDR, tevens ©.)

Groeiend aantal Joodse gemeenten in de BRD — Anti-semitische overheidschicanes in Görlitz

In Duitsland: Joods, hier en nu
Op woensdag 12 november, 's avonds laat vanaf 23:30 uur, zendt het eerste publieke Duitse televisienet ARD/Das Erste een documentaire uit over het groeiende aantal Joodse gemeenten in het huidige Duitsland. Die groei is een gevolg van de sedert relatief kort 'open grenzen' naar het Oosten, vanwaar veel migranten afkomstig zijn en zich in de Bondsrepubliek vestigen. Deze documentaire heeft een lengte van drie kwartier.
En hier mag dan ook een verbijsterend, recentelijk bekend geworden, wel zeer sterk staaltje van ouderwets-mofs anti-semitisme niet onvermeld blijven. In de stad Görlitz mag de Joodse gemeente in de gerenoveerde synagoge geen erediensten houden, aangezien het gebedshuis aan de stad behoort en een algemeen-culturele functie vervult. Een schandaal zonder precedent in het 21ste eeuwse Duitsland.
Dat de "machtigste vrouw op aarde", zoals ze overzee en ook op het vasteland wordt gekwalificeerd, genaamd Angela Merkel, geen woord van afkeuring laat horen, zegt genoeg over haar door steeds grotere afzondering van het dagelijks leven ontstane naïveteit en onwil om voor mensen iets te doen in plaats van voor banken en andere kwalijke geldinstituten. Zij heeft het veel te druk met de steeds verder voortschrijdende metamorfose tot Walvistraan en met de ene clichébijbel na de andere te debiteren, zonder enig idee te hebben van waar ze over blaat; ze interesseert zich daar ook in het geheel niet voor.
Kennelijk ontgaat haar ook dat de ene overheidsfunctionaris na de andere zich in verband met de kredietcrisis steeds vaker een uiting van abjecte vergelijking van de "arme bankmanagers" van nu met de hetze tegen Joden tijdens de beurskrach van 1929.
Op cruciale plekken binnen regering(en) en andere machtige instituten is het anti-semitisme weer hof- und salonfähig geworden. Gelukkig worden er nog steeds protesten tegen dergelijke ernstige ontsporingen gehoord, maar ze zullen groter in aantal en eveneens omvangrijker worden zodra verdere gevolgen van de wereldwijde financiële crisis voelbaar zullen worden en de zenuwen van regeerders en aanverwante onvermogenden steeds verder geprikkeld zullen raken.
____________
Afbeeldingen
1. Omgevingskaart van de stad Görlitz in de BRD.
2. Walvistraan Merkel, hoofd van de steeds verder afglijdende Duitse Bondsrepubliek.

Het principe van de toverlantaarn uit 1671

Athanasius Kircher
In de nacht van maandag 27 op dinsdag 28 oktober, tussen 00:45 uur en 01:00 uur presenteert de Duitse regionale televisiezender Westdeutscher Rundfunk (WDR) — als onderdeel van het samenwerkingsverband binnen het zogeheten Dritte Programm (van de ARD) — een korte documentaire, van iets minder dan een kwartier over de door de Jezuïet Athanasius Kircher (1602-1680) in 1671 gepubliceerde tekeningen met daarop de constructie van de Laterna magica. In die tijd was de laterna maginca niet meer dan een projector welks belangijkste onderdelen een lens en een olielamp.

CIA gebruikt aloude nazi-methoden van folteren en tal van aanverwante misdadigheden

Beestachtige moffenmethoden als leidraad
In de documentaire reeks Die Story — een volstrekt onzinnige titel voor een Duitstalige serie televisieprogramma's — presenteert de Westdeutsche Rundfunk (WDR) maandag 8 september, in de avond, tussen 22:00 uur en 22:45 uur, een documentaire over de geheime foltermethoden van de CIA, die allang niet meer zo geheim zijn, en die in opdracht van de hoogste politieke verantwoordelijken worden toegepast. Dat die Bush junior loog toen hij in de camera bezwoer dat zulke methoden niet werden gebruikt in en/of door het vrije Amerika, kon ieder aan zijn lichaamstaal zien. Vervolgens is hij wel de uiteindelijk verantwoordelijke en dient hij in gte staan voor de gebeurtenissen in Aboe Ghraib, de voormalige gevangenis van Saddam Hoessein — die door diezelfde uiterst verachtenswaardige president als "de folterkelders van Saddam" werden omschreven, maar intussen was verworden tot een nieuw folterinstituut in wederrechtelijk bezet gebied door dat Yankentuig, en dat hij voor nog veel meer aan beestachtigheden verantwoordelijk is — zoals zijn eigen concentratiekamp op Cuba —, valt evenmin te ontkennen en is ook in ruime mate aan de wereld bekend. Dat hij slechts wordt gestraft met het predikaat "slechtste president in de geschiedenis van de Verenigde Staten" zou wellicht een heel even pijnlijk bijverschijnsel voor hem kunnen zijn, maar zijn geldelijke beloningen en baantjes zal ook dit geïncarneerde dieptepunt in de geschiedenis van de Nieuwe Wereld wel van dubieuze vriendjes toegeschoven krijgen. Helaas is daar niet een pak speciaal gebakken beschuit met cyaankali bij.
Hoewel films over folteren en gefolterden tot het meest onappetijtelijke behoren wat het huiskamerscherm te bieden heeft, is het voor elk vrijheidslievend mens noodzakelijk kennis te nemen van de methoden van een zichzelf als democratie afficherende natie, die zij via een speciaal Handboek simpelweg hebben overgenomen van de nationaal-socialistische, sadisten en anderzins geestelijk gestoorden uit het Derde Rijk.
Kort en goed, tel uit de winst van meer dan zes decennia na de ingebeelde ondergang van de mentaliteit der Gestapo en aanverwante dood en verderf zaaiende instituten uit het Derde Rijk.
__________
Foto: George Bush, één van de gruwelijkste (oorlogs)misdadigers uit de geschiedenis van de mensheid, en een vleesgeworden dieptepunt binnen de maatstaven der menselijkheid.

Verliefd op Adolf Hitler — Documentaire over Eva Braun, maandagavond op Belgische tv

Eva Hitler, geboren Braun
Op maandag 8 september, 's avonds tussen 22:05 uur en 22:55 uur, zendt het tweede Nederlandstalie Belgische televisienet Canvas een Engelse documentaire In love with Adolf Hitler, die Isabelle Clarke en Daniel Costelle hebben gemaakt over de maîtresse en op het allerlaatste moment — toen zelfs de leider van het Mofrikaanse rijk inzag dat alles van, voor en om hen heen, definitief verloren was — ook nog de echtgenote van één der krankzinnigste, wezenloze zoogdieren uit de geschiedenis der mensheid: Eva Anna Paula Braun (1912-1945), die gedurende haar verbintenis met die monsterlijke, doldwaze Dolfje, steeds de tweede vioolhad moeten spelen. Aan de hand van recentelijk vrijgekomen fotomateriaal van Eva Braun persoonlijk en van Professor Doctor Heinrich Hoffmann (1885-1957), Reichsberichtersatter der NSDAP — onder meer auteur van het fotoboek op klein atlasformaat Hitler wie ihn keiner kennt, dat in 1938 het aantal van vierhonderdduizend exemplaren reeds had overschreden. Hij was intiem bevriend geraakt met Hitler en had tal van foto's gemaakt en deze zodanig weten te verkopen dat zowel de Führer als hijzelf van elk gepubliceerd exemplaar, zelfs die op postzegels, royalties kreeg, hetgeen hem tot een zeer vermogend man heeft gemaakt.
De documentaire die op Canvas te zien zal zijn, portretteert de vrouw die weliswaar altijd in de schaduw van de voorganger der Duitse waanzinspolitiek stond, maar die hem, althans volgens insiders, heeft gekend als geen ander.
Zie ook onze bijdrage van maandag 16 juli 2007, Divadom en demonie — Liefde en Waanzin ter grotere glorie van het beestachtige nazi-wezen, als één der eerste artikele op de moedersite Cultuurtempel, over de vrouwen van de nazi-bonzen.
____________
Afbeeldingen
1. Eva Anna Paula Braun samen met Hitler op de Berghof.
2. Voorzijde van het stofomslag van één van Hoffmanns fotoboeken met zijn vriendje Dolf in de hoofdrol.

Italiaanse maffia-afrekening in Duisburg — ZDF-documentaire op dinsdag 19 augustus

54 pistoolschoten
Op dinsdag 19 augustus zendt het tweede Duitse publieke televisienet ZDF, tussen 21:00 uur en 21:45 uur, de documentaire Im Netz der Mafia — Auf den Spuren der Mörder von Duisburg uit, over de activiteiten die de Italiaanse maffia-organisatie 'Ndrangheta in Duitsland ontplooit. In het kader daarvan werden in het jaar 2007 zes mannen met 54 pistoolschoten neergemaaid. Dat was op 15 augustus 2007 in het centrum van Duisburg. Die gebeurtenis heeft de bevolking zeer opgeschrikt. De vraag is of er in een Duitse grote stad nu ook al afrekeningen plaatshebben die zich in het kader van vetes binnen de Italiaanse maffia afspelen.

Infiltratie in Duitsland
Die buitenlandse criminele organisatie is al enige jaren actief in het Duitse circuit van de drugshandel; de witwaspraktijken voor het daarmee verdiende geld worden gerealiseerd in de gastronomie, de vastgoedmarkt en het bouwwezen. Dat, althans, zijn de bevindingen van Wolfgang Neiß, de leider van de afdeling Organisierte Kriminalität van de politie Duisburg. Hij heeft ontdekt dat de maffia er in de Bondsrepubliek op dezelfde wijze in is geslaagd ambtenaren om te kopen, en zo in het bezit te komen van benodigde licenties dan wel financiële steun te genereren in het kader van officiële investeringsprogramma's.
Meer over deze documentaire is te vinden op de programmabladzijde over dinsdag 19 augustus van de website van het ZDF.

De Duitse filmacteur Hannes Jaenicke zet zich nadrukkelijk in voor de bedreigde orang oetang

Met uitsterven bedreigd
Het tweede Duitse televisienet ZDF zendt op woensdag 13 augustus, tussen 23:15 uur en middernacht, de documentaire Hannes Jaenicke: Einsatz für Orang Utans uit.


Hannes Jaenicke heeft zijn stem reeds op heel veel fronten tegen maatschappelijke en politieke krankzinnigheden laten horen, onder meer tegen de misdadige oorlog in Irak, die de Amerikaanse bevolking generaties lang met, niet alleen een enorme financiële, last zal opzadelen, en dat alleen maar als gevolg van het feit dat een relatief gering aantal geesteszieken in dat land hun perversiteiten moeten botvieren en nimmer hun tax zullen kunnen bereiken, ook en vooral omdat het daar om een heel conglomeraat van geestelijke defecttoestanden gaat.
In de documentaire, die woensdagavond zal worden uitgezonden, ontmoet Hannes Jaenicke op tal van plaatsen in de wereld gelijkgezinden: mensen die zich inzetten voor de met uitsterven bedreigde diersoort orang oetang.
Meer informatie en foto's vindt u op de programma-pagina van de website van het ZDF.

De wilde jaren zeventig als vijfdelige serie documentaires van Arte-televisie

Bevrijd de geketende seksualiteit
Op maandag 4 augustus presenteert de Duits-Franse cultuurzender Arte de eerste aflevering van vijf documentaires van Emmanuelle Nobécourt, met de overkoepelende titel Die wilden Seventies, waarin een beeld wordt geschetst van de jaren zeventig. Aan de hand van interviews met Duitsers en Fransen, die in eigen land, dan wel internationationaal, bekedheid genieten — en die de periode in kwestie als jongeren hebben meegemaakt en nu vrijmoedig spreken over hun idealen, hun dromen en niet in de laatste plaats over hun teleurstellingen van toentertijd— wordt getracht een overzicht te geven van de gevolgen van de dringende wens tot bevrijding van lichaam en geest. En die wens was vooral een reactie op het zwijgen van de ouder- en grootoudergeneraties over hun handelingen en daden — dan wel het uitblijven daarvan — gedurende de Hitler-tijd.
De eerste bijdrage draagt de titel met dubbele bodem Macht euch frei! en gaat inderdaad over de seksuele revolutie, die toen als gevolg van de intensieve veranderingen na het roerige jaar 1968 hebben plaatsgegrepen en hun invloed blijvend hebben doen gelden. Ook al zijn de meeste figuren uit de bewuste periode inmiddels zelf volkomen verburgerlijkt en zijn er slechts enkelen overgebleven die de wensen en verlangens van anno toen overeind hebben weten te houden.
Meer over de inhoud van de eerste, hedenavond tussen 20:15 uur en 21:00 uur uit te zenden aflevering, waarin zelfs sprake zal zijn van het Naakte Lichaam als Wapen, is te vinden op de Arte-pagina met Programm-info. Overigens wordt er meer en andere info verstrekt op de info-pagina van Arte France. Daar luidt de overkoepelende titel Sauvages Seventies, en heet de eerste aflevering Libérez le sexe! De dubbele bodem ontbreekt daarin.
Op zaterdag 23 augustus, om 14:00 uur zal Arte deze aflevering van de reeks herhalen.
De overige vier delen worden successievelijk op dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag van deze week uitgezonden, steeds tussen kwart over acht en negen uur in de avond. Over de data van herhalingen raadplege men de links hierboven.

Keizerin Chi Chi en Verboden Stad van China — Terra X-dodumentaire zondag 27 juli via ZDF

In de reeks Archeologische documentaires die in het programma Terra X van het tweede Duitse televisienet ZDF worden uitgezonden, steeds op zondagavond tussen 19:30 uur en 20:15 uur, is hedenavond de beurt aan de film Chinas Verbotene Stadt—Die Macht der schönen Konkubine.
Deze documentaire sluit direct aan op die van verleden zondag in dezelfde reeks, eveneens over de Verboden Stad, maar toen met de ondertitel Schiksalsplan des Kaisers.
In deze aflvering wordt ingegaan op het verval dat het Chinese keizerrijk ten deel viel ten tijde van Keizerin Chi Chi, en zelfs een dieptepunt in de ontwikkelingen betekende. Toen Chi Chi weduwe werd bleef ze haar macht toch uitoefenen. In 1850, toen er een nieuwe keizer werd uitgeroepen, moest er ook een bruid voor hem worden gezocht. Zestig meisjes uit de familie van de keizer kregen de opdracht zich naar de Verboden Stad te begeven. Daar zou de moeder van dekeizer bepalen wie zijn rechtmatige echtgenote zou worden en welke van de meisjes waardig genoeg werden geacht de rol van concubine te vervullen.
Meer informatie is te vinden op de website van het bewuste ZDF-programma.
___________
Foto: Keizerin Chi Chi.

Vierdelige reeks archeologische documentaires over China begint zondagavond op het ZDF

De Poort van de Draak
Op dezelfde avond als de documentaire op Nederland 2 — over de grote en vele beloften die men in China deed om mede op die manier de Olympische Zomerspelen binnen te halen — begint zondag 13 juli, tussen 19:30 uur en 20:15 uur, op het tweede Duitse publieke televisienet ZDF, in de reeks Terra X, de eerste van de uit vier afleveringen bestaande reeks archeologische doumentaires over de ontwikkelingen in de geschiedenis vanaf de oude Chinese beschaving via het zeer afgezonderde keizerrijk tot een heel vooraanstaand land in de wereld dat langzaam maar zeker steeds meer contact met het westen zal zoeken, maar zelf ook veel ontdekkingsvreugde aan de dag legt en ontwikkelingen verder uitwerkt, die in het westen te lang op een zijspoor zijn gebleven, ook al is veel daarvan in Europa en of de VS begonnen. Overigens is die tranformatie reeds voorzichtig begonnen in het eerste millennium van onze jaartelling.
De eerste aflevering is getiteld Das Tor des Drachen — China's langer Aufbruch.
De drie volgende afleveringen steeds op zondagavond op dezelfde zender, in principe eveneens op hetzelfde tijdstip.
__________
Afbeelding: © ZDF.

Het geheime leven van de manisch depressieve mens — BBC-documentaire van Stephen Fry

Eerste van twee delen
Dinsdag 8 juli zendt het tweede Nederlandstalige Belgische televisienet Canvas, tussen 22:10 uur en 23:05 uur, het eerste deel uit van een tweedelige documentaire over de zogeheten bipolaire oftewel manisch depressieve geestelijke defecttoestand.


De veelzijdige Engelse acteur en komiek, schrijver en presentator Stephen Fry (geboren 1957) heeft deze documentaire voor de BBC gerealiseerd en toont daarin de enorme scala aan uitingen, die verband (kunnen) houden met deze ternederdrukkende gevoelswereld. Daartoe praat hij met diverse mensen die er zelf aan lijden, alsmede anderen in hun omgeving die ermee worden geconfronteerd, en hij laat niet na zijn hoogst persoonlijke 'lijdensweg' met cyclothymia — een mildere vorm van manische depressiviteit — in de overwegingen te betrekken.
We komen tal van beroemdheden tegen in Fry's 'own country' en elders, zoals in de Verenigde Staten waar Stepehn Fry spreekt met onder meer Star Wars-actrice Carrie Fischer en de alom befaamde acteur Richard Dreyfuss. In zijn eigen land praat hij erover met de veelzijdige actrice, comedienne, en zoveel meer, Jo Brand en met haar collega-comedian Tony Slattery.
Meer over de eerder al door de BBC uitgezonden documentaire is te vinden op de site van deze Engelse zendgemachtigde.
_________
Foto: Stephen Fry (BBC).

Aratta — Sporen van een inmiddels legendarisch geworden supercultuur — op Arte-televisie

Vanavond te zien — later twee herhalingen
Hedenavond om 21:00 uur toont de Duits-Franse cultuurzender Arte een Franse documentaire uit 2005 van Olivier Julien over een reeks opgravingen die in 2001 zijn gestart in het zuidoosten van Iran op een hoogvlakte, waarbij restanten van een veel oudere beschaving te voorschijn zijn gekomen dan die welke we kennen uit het tweestromenland tussen Eufraat en Tigris: Mesopotamië. Daarover hebben wij in onze leertijd steeds maar weer te horen gekregen dat daar de bakermat van onze cultuur zou liggen. Deze opvatting is inmiddels toe aan een grondige revisie.
De befaamde archeoloog Youssef Majdzadeh is geneigd te geloven dat datgene wat hij tot dusverre heeft gevonden, de resten zijn van het mythische koninkrijk Aratta.
In deze documentaire kan de kijker gedeelten van de opgravingen 'bijwonen'. De film die een duur heeft van 52 minuten, zal door Arte-televisie worden herhaald op zondag 6 juli, in de middag om 14:00 uur, en nogmaals twee weken later, op zondag 20 juli, 's middags vanaf 12:55 uur.
Wie wat meer informatie vooraf wenst, kan deze lezen in de Programminfo van Arte.
____________
Foto: Bij opgravingen in Zuid-Oost Iran blootgelegde cultuurschat. © Arte France, Gedeon Programmes.

Duitse kunstenaars geportretteerd in een nieuwe, zesdelige reeks ARD-documentaires

Diverse disciplines
Laat op de avond van woensdag 2 juli, gepland tussen 23:30 uur en 00:15 uur, wordt de eerste aflevering uitgezonden van een nieuwe serie documentaires van het publieke televisienet ARD/Das Erste over zes vooraanstaande en tegelijkertijd befaamde kunstenaars uit de wereld van de beeldende kunsten en film, literatuur en muziek. Het spits zal woensdagavond worden afgebeten door een film van Ingra Wolfram over de vermaarde acteur Armin Mueller-Stahl (geb. 1930 ), die bovenaan een lijst in het verre Hollywood figureert voor het vervullen van rollen van personen met een (al dan niet zwaar belast) verleden. Kortom, als men op zoek is naar een sterke persoonlijkheid met karakter en niet naar een cliché — dat echter dikwijls als karakterrol wordt omschreven, maar waarvan reeds veelvuldig is gebleken dat de acteurs, en vooral niet te vergeten: de actrices — in kwestie niets dan wel nauwelijks meer kunnen dan dat éne bepaalde type geloofwaardig neer te zetten. Het Duitse filmdoek en de thuisbioscoop wemelen ervan, en toch worden de figuren in casu op tal van fronten als "große(r) Schauspieler(in)" geapostrofeerd. Neen, namen noemen we hier niet; die komen vanzelf eens aan de orde.
In deze documentaire wordt Armin Mueller-Stahl zowel in zijn werksfeer alsook in zijn particuliere bestaan gevolgd. Voorts worden gesprekken gevoerd met figuren die hem goed (schijnen te) kennen. Daarbij komen we de Amerikaanse regisseur David Kronenberg en zijn Duitse collega Heinrich Breloer tegen. Van collega's, die in deze documentaire hun zegje over Armin Mueller-Stahl zullen doen, noemen we Barbara Sukowa en de irritante minkukel Robin Williams.
Meer over deze documentaire kunt u lezen op de Programm-pagina van de dag in kwestie. Nadrukkelijk aanbevolen.
____________
Afbeelding: Armin Mueller-Stahl (Foto: ARD).

De oudste tempel van de mensheid, bekend sedert 1994, is zondagavond te bewonderen via het ZDF

Spectaculaire vondst
In de reeks ZDF Expedition presenteert de tweede openbare Duitse televisiezender ZDF zondag 29 juni, 's avonds tussen 19:30 uur en 20:15 uur een documentaire uit onder de titel Jenseits von Eden — Lifestyle in der Steinzeit. Het betreft de ontdekking door de Duitse archeoloog Klaus Schmidt in 1994: de restanten van een 11.000 jaar oude tempel, die hij in Zuidoost-Turkije heeft blootgelegd. Die vondst heeft heel wat in beweging gebracht doordat de wetenschappelijke opvattingen met betrekking tot het stenen tijdperk werden hierdoor volledig op z'n kop gezet, en zoiets wordt zelden allerwegen met evenveel enthousiasme bejegend.
Overigens werd er vanzelfsprekend wel met een enorme inzet gewerkt door een reeks van 60 arbeiders uit de directe omgeving, aangevuld met 20 wetenschappers, die dag in, dag uit, meer hebben blootgelegd van datgene wat zou blijken de oudste tempel van de mensheid te zijn.


Afbeeldingen
1. Dit kwam te voorschijn na de opgravingen in 1994, te Öbekli Tepe in Oost-Anatolië. In het Duits wordt deze plaats Nabelberg genoemd.
2. De T-vormige pijlers op de plaats van de opgravingen, waar het huidige monument — een elfduizend jaar oude tempel — werd blootgelegd. (Foto's van het ZDF.)

Fascinerende documentaire over het kleurrijke volk der Toearegs donderdagochtend op Arte

Laatste uitzending
Op donderdag 26 juni, 's ochtend tussen 09:55 uur en 11:45 uur biedt de Duits-Franse cultuurzender Arte u de gelegenheid kennis te nemen van de herhaling van de documentaire Ässhäk — Die Seele der Wüste. Deze film, die in 2003 door Ulrike Koch werd gedraaid, is een coproductie van Zwitsers-Duits-Finse makelij. Jongstleden zondagnacht werd deze door Arte vertoond en in eerdere instantie door het Zweite Deutsche Fernsehen. Het is een fascinerend beeld dat we in deze film over het volk der Toearegs gepresenteerd in een letterlijke en figuurlijke kleurenrijkdom. De regie is erin geslaagd de aandacht tot het allerlaatste moment vast te houden. Er wordt in gesproken door diverse leden van de stammen die worden getoond en deze keer is er — gelukkig — afgezien van nasynchronisatie of overlapping met een vertellersstem op de voorgrond en de originele stem ver op de achtergrond: net niet duidelijk genoeg om goed te kunnen verstaan en net te opdringerig om niet uitermate storend te werken

Elfdelige BBC-documentairereeks over de Planeet Aarde — vanaf heden dagelijks op Arte-televisie

Vanaf hedenavond om 19:00 uur presenteert Arte-televisie — in elf afleveringen, verspreid over tien dagen — de BBC-doumentairereeks uit 2006 over de Planeet Aarde. Hierin komen diverse aspecten aan bod, welke de door ons en tevens zo veel meer soorten bewoners bevolkte planeet kenmerken.
Heden worden er twee afleveringen uitgezonden, de eerste tussen 19:00 uur en 19:45 uur, de tweede direct na het dagelijkse Arte-programma met Nieuws, Cultuur en Weer. De eerste aflevering gaat over de aarde Van Pool tot Pool, de tweede aflevering, tussen 20:15 uur en 21:00 uur draagt de Duitse titel Bergwelten.
Gedurende de rest van de week worden de afleveringen steeds tussen kwart over acht en negen uur 's avonds uitgezonden.
____________
Foto: © Jason C. Roberts

Doodsangst in Tibet — Onderweg in een gekneveld land. Documentaire maandagavond op Duitsland 1

De werkelijkheid van alledag
Tash Despa is elf jaar geleden uit Tibet gevlucht, daarbij de ijzige koude in de Himalaya trotserend. Vervolgens heeft hij in Engeland asiel aangevraagd en intussen bezit hij een Brits paspoort. Als toerist vermomd is hij teruggereisd naar zijn geboorteland om daar, samen met een Brits camerateam, een film te kunnen maken over alle misstanden in dat land. Het resultaat is bijeengebracht in een reportage — welke mede op naam staat van Jezza Neumann — die op maandag 2 juni, 's avonds vanaf 21:00 uur door het eerste Duitse publieke televisienet ARD/Das Erste zal worden uitgezonden.
Met een verborgen camera voert Tash Despa diverse gesprekken met slachtoffers van folterpraktijken en gedwongen sterilisatie, alsook met mensen die als gevolg van willekeur een andere woonomgeving hebben moeten zoeken. Uit al die ontmoetingen bleek dat het geduld met de Chinese bezetter is opgeraakt, en dat de Olympische fakkel slechts heeft gediend als een soort bliksemafleider. Het is een bekend verschijnsel dat (al te) lang opgekropte gevoelens — in dit geval begrijpelijke woede — ooit op een kookpunt raken en een uitweg zoeken om enige druk van de ketel te realiseren. Talrijke journaals, en ook actualiteitenrubrieken, van de meeste westerse televisiestations hebben de beelden van protesterende Tibetanen meer dan eens uitgezonden.
____________
Afbeeldingen
1. De Tibetaan Tash Despa. (Foto ARD/Das Erste.)
2. Proteseterende Tibetanen. (Foto: ARD/Das Erste.)

Natuurbehoud of geld — een olieleiding in Georgië

Op donderdag 22 mei, nog juist voor middernacht, tussen 23:55 uur en 01:25 uur in de nacht op vrijdag 23 mei, zendt ARTE-televisie de documentaire Een Pijpleiding door de Kaukasus. Het gaat hier om een Franse productie, in 2005 gerealiseerd door regisseuse Nino Kirtadze. Thema van deze documentaire is de houding van de bevolking van een dorpje in het Borjomi Dal in Georgië ten aanzien van een oliepijpleiding door hun gebied. Men weet niet precies hoe men zich moet opstellen: ofwel protest aantekenen, aangezien door die pijplijn hun streek uiterlijk en qua natuur wordt aangetast of doen ze er beter aan geld aan te nemen dat ze in ruil voor hun medewerking denken te ontvangen? Helemaal als men in aanmerking neemt dat het hier een zeer arme streek betreft, zal ieder kunnen begrijpen dat de keuze daardoor niet alleen moeilijker wordt maar er eveneens nadrukkelijk zou kunnen worden beïnvloed.
Nadere informatie over de documentaire en de inhoud, alsmede over de filmmaakster is te vinden op de website van Arte, en specifiek dat gedeelte dat betrekking heeft op de avondprogrammering van donderdag 22 mei, en wel hier.
Vaak herhaalt Arte-televisie, soms zelfs diverse malen binnen een relatief kort tijdbestek, diverse uitzendingen. In het geval van deze documentaire gaat het om een eenmalige voorstelling, hetgeen, vooral gezien het late tijdstip op een weekdag, jammer is voor al degenen, die de volgende dag weer vroeg uit de veren moeten.

De 200 dagen voor de nieuwbouw van de wereld — tweedelige documentaire 14 mei op Arte-televisie

Beide delen achtereen
Woensdag 14 mei zendt Arte-televisie — direct na de derde aflevering van de vijfdelige documentairereeks over de Paleizen van de Macht — de beide delen van de documentaire 200 Tage für den Neubau der Welt uit. Het eerste deel, Von Jalta nach Berlin, wordt tussen 21:00 uur en 21:50 uur gepresenteerd, het slotdeel, Von Berlin nach Hiroshima, dat direct in aansluiting zal volgen, duurt tot 22:45 uur. De beide documentaires gaan over de als veelbetekenend gekwalificeerde conferenties in 1945, die van enorme invloed zijn geweest op de verdere naoorlogse periode.
Beide documentaires stammen uit 2005 en zijn gemaakt door Jean-Christophe Rosé voor Arte France en hebben een duur van 52, respectievelijk 53 minuten. Ze zijn goed te volgen voor gehoorgestoorden; het geluid zal in stereo worden uitgezonden.

Herhalingen
Het eerste deel zal worden herhaald op dinsdag 20 mei, 's ochtends vanaf 09:55 uur. Ook dan zal het tweede deel direct in aansluiting daarop volgen, en wel om 10:50 uur. Dat tweede deel gaat vooral over de conferentie van Potsdam, die tussen 17 juli en 2 augustus 1945 werd gehouden. De nadrukkelijke dramatiek die op dit gebeuren rustte, was niet alleen de enorme destructie die vooral in Europa was aangericht door de oorlog — die vanaf 1 september 1939 de oude wereld tot de onveiligste regio van dit ondermaanse had gemaakt —, maar de lancering van het allernieuwste wapen: de atoombom. Doordat de Engelstalige deelnemers aan de conferentie — de Britse premier Winston Churchill, en de, pas voor de derde keer herkozen, Amerikaanse president Roosevelt — Polen in de steek hebben gelaten en daarmee hebben overgeleverd aan de grillen van één der grootste sadisten uit de twintigste eeuw: het monster Stalin, werd de koude oorlog ingeleid, die een kleine halve eeuw de twee kampen niet alleen zo sterk mogelijk verdeeld, maar eveneens vast in de greep zou houden.
___________
Afbeeldingen
1. Winston Churchill met het voor hem karakteristieke V-teken.
2. Franklin Delano Roosevelt, de enige president van de VS, die driemaal werd herkozen.
3. Josif Vissarionovitsj Dzjoegasjvili, alias Stalin: het vleesgeworden sadisme dat als een langjarige gesel binnen, buiten en boven de Russische politiek van alledag hing en daarmee de grootste vijand van het eigen land en eigen volk was.

Uitermate populaire detectives (2) — De talrijke Scandinavische thrillerschrijvers anno nu op Arte

Ruim aanbod in het hoge Noorden
Goed en wel is de documentaire over de verfilmingen van de Sherlock Holmes-verhalen, uitgezonden door de BBC, of de Duits-Franse cultuurzender Arte komt daar vrij snel achteraan met een documentaire van twee keer de Sherlock-lengte over Scandinavische detectives. Onder de titel Tagebuch eines Verbrechens heeft regisseur Jerzy Sladkowski een film gemaakt waarin wordt getracht tot op de bodem uit te zoeken wat er nu zo bijzonder is aan al die Scandinavische moorden in de literatuur. Daartoe laat hij in zijn film een jonge regisseuse Lisa Siwe door Scandinavië reizen. Zij is gespecialiseerd in 'Krimi's' met sociale diepgang, en dat die in de Scandinavische thrillerliteratuur te vinden zijn, is buiten dat deel van de wereld ook bekend geworden nadat de romans van het echtpaar Maj Sjöwall (*1935) en Per Wahlöö (1926-1975) ook elders met veel succes zijn vertaald, verkocht en gelezen, alsmede verfilmd. Dat in elk van die boeken met inspecteur Martin Beck flink wat maatschappijkritiek ten beste wordt gegeven, stoorde in het geheel niet de loop van het verhaal, maar fungeerde hier en daar zelfs als spanningverhogend element, soms zeer suggestief: bejaarden, die kattenvoer in blik moesten kopen om toch 'iets als vlees' bij de maaltijd te hebben, en meer zulke uitwassen, die op termijn niet zonder sociaal onbehagen en alle mogelijke gevolgen van dien in principe in zich bergen.

Tot in IJsland toe
Niet alleen in Zweden, maar ook in Noorwegen, Finland en de laatste tijd ook in Finland, worden detectives uitgegeven die zich in een grote populariteit mogen verheugen. En van die betere boeken worden snel vertalingen in het Duits, Engels, Frans en Nederlands uitgegeven. Henning Mankells inspecteur Kurt Wallander is ook zo populair dat elk verhaal snel wordt verfilmd en in de West-Europese landen op de beeldbuis worden vertoond. En ook daar zijn de vrouwen op dat punt geëmancipeerd; hun verhalen zijn ook alom populair.
In de documentaire, die via Arte-televisie in de nacht van maandag 21 op dinsdag 22 april wordt uitgezonden tussen 01:25 en 02:45 uur, zoekt die regisseuse enkele van de beste noordse auteurs op en praat met hen: Maj Sjöwall in Zweden, Leena Lehtolainen in Finland, Karin Fossum en Jo Nesbø in Noorwegen, Yrsa Sigurdardottir in IJsland en Leif Davidsen in Denemarken.
Al deze schrijvers vertellen niet alleen over hun boeken, maar bieden tevens een kijkje in hun werkwijze en de door hen benodigde of gewenste achtergronden. Ze vertellen waardoor ze worden geïnspireerd en langs welke wegen en omwegen het ontstaansproces van hun werk zich ontwikkelt.
Arte's informatie vermeldt verder dat de documentaire aan het slot zelf nog in een detective-geschiedenis uitmondt. Wordt het toch nog spannend.

____________
Afbeeldingen
1. De Finse schrijfster Leena Lehtolainen.
2. Het schrijversechtpaar Maj Sjöwall en per Wahlöö, ruim drie decennia geleden: vóór 1975.
3. De Noorse thrillerauteur Jo Nesbø.
4. De IJslandse auteur Yrsa Sigurdardottir.

Uitermate populaire detectives (1): Sherlock Holmes op het witte doek — BBC documentaire

Sherlock op het witte doek
In de nacht van maandag 21 april op dinsdag 22 april, tussen 00:20 uur en 01:00 uur onze tijd, kunnen de liefhebbers van de klassieke, grillig-geniale Engelse detective Sherlock Holmes hun hart ophalen door op BBC 2 television te kijken naar een 40 minuten durende documentaire met de titel A study in Sherlock, waarin de heden nog steeds voortdurende populariteit van deze uitzonderlijke figuur uit de misdaadlieratuur, en specifiek die op het witte doek, nader wordt onderzocht. Aangekondigd zijn bijdragen van de huidige schrijfster van veelgelezen detectiveromans, die in 35 landen zijn verschenen en ook in het Nederlands zijn vertaald: Minette Walters (geb. 1949). Eveneens aan het woord komt Kim Newman (geb. 1959), een Engelse journalist, die zich niet alleen heeft toegelegd op filmkritieken, maar zelf ook fictie heeft gepubliceerd en zich verder heeft beziggehouden met de historie van de horror in de literatuur en als rolprent. Tenslotte krijgen we reacties te horen van acteur Edward Hardwicke (geb. 1932), die gedurende de jaren 1986-1994 in tal van adaptaties van verhalen uit The Adventures of Sherlock Holmes een zeer ingetogen Dr. Watson speelde naast de veel extravertere Jeremy Brett als de Meester-Detective Himself. Soms was het of er een aangepaste, nadrukkelijk Engelse versie van Herenleed op het huiskamerscherm werd afgedraaid. Ze hebben getweeën in 1989 ook een optreden gehad op de planken in het Londense West End met The Secret of Sherlock Holmes.

In Nederland
Ook in ons land was en is de fascinatie voor de uitzonderlijke detective — met zijn onorthodoxe, maar zeer effectieve en bij tijd en wijle zeer spectaculaire methoden — behoorlijk groot en zijn de vele verhalen van diens geestelijke vader — de arts Arthur Conan Doyle (1859-1930) — in diverse edities verschenen. De meeste verhalen zijn uit het Engels vertaald door Simon Vestdijk. De diverse televisieseries hebben eveneens een zeer grote graad van populariteit weten te behalen, en dat geldt ook voor de speelfilms met tal van verschillende acteurs die Holmes en Watson hebben uitgebeeld.
De vele verhalen vormen een opvallend stukje fin de siècle-cultuur en werden aanvankelijk gepubliceerd in The STRAND Magazine, waarin Conan Doyle in het jaar 1916 eveneens zijn History of the British Campaign in France heeft laten afdrukken. De eerste bundel, de reeds aangehaalde Adventures, is oorspronkelijk in 1892 uitgekomen, The Memoirs of Sherlock Holmes twee jaar later, en in 1904 werd, nadat Conan Doyle zijn protagonist eindelijk had laten omkomen, maar dit — onder grote druk van een enorme schare van zijn lezers, die het verscheiden van hun held niet wensten te accepteren — ongedaan heeft gemaakt, en dat met de verhalen in de bundel The Return of Sherlock Holmes weer enigszins heeft goedgemaakt. Echte helden mogen nu eenmaal niet sterven.
____________
Afbeeldingen
1. Voorplat van de facsimile-uitgave uit 1975 van de oorspronkelijke Londense editie uit 1892.
2. Schrijver en arts Arthur Conan Doyle.
3. Voorkant van de Nederlandse Sherlock Holmes Omnibus uit 1962 met daarin een reeks verhalen en twee Holmes-romans. Uitgegeven door Contact, Amsterdam.

De schoonheid van de Zuid-Afrikaanse Tafelberg

Unieke plantenpracht
Op maandag 14 april, 's avonds tussen 19:00 uur en 19:45 uur, wordt door de Duits-Franse culturele tv-zender ARTE een documentaire gepresenteerd over het unieke fenomeen Tafelberg in Zuid-Afrika. Deze berg strekt zich uit over een lengte van drie kilometer over de westelijke kaap in die streek van de wereld, en biedt uitzicht over Kaapstad.
Het gaat hier om een zeer recentelijk gereedgekomen documentaire van Herbert Ostwald, die is gerealiseerd in opdracht van de West Deutsche Rundfunk. De film duurt 43 minuten en wordt op het formaat 16:9 uitgezonden. Een herhaling van deze documentaire is eveneens te zien op ARTE, aanstaande maandag, 24 april, in de middag vanaf 16:50 uur.
Bijzonderheden over dit unieke stukje van de wereld, met onder meer negenduizend plantensoorten, en de verhalen die sedert mensenheugenis de ronde doen over de bijzondere taak en de daaraan verbonden krachten van de berg, zijn te vinden in de begeleidende tekst bij het programma op de website van de zender.

Thema-avond over Jack London op ARTE-televisie

Drie verschillende programma-onderdelen
Aanstaande zondag 13 april, wordt tussen 20:45 uur en middernacht de zendtijd van Arte-televisie gewijd aan de Dichter der Wildnis, Jack London. Als eerste zal er een speelfilm uit 1991 worden voorgesteld, getiteld Wolfsblut (oorspronkelijk White Fang). Het boek is voor het eerst in 1906 uitgekomen en is in vele vertalingen verschenen. In het Nederlands als Wittand en later eveneens als Witte Hoektand. Aangezien deze film er een van Amerikaanse makelij is, wordt deze Duits nagesynchroniseerd en dus bij deze gelegenheid niet de moeite van het bespreken of bekijken waard.
Tussen 22:30 uur en 23:10 uur volgt de breedbeeld-documentaire Auf der Spur der Küstenwölfe — over wolven in British Columbia. De laatste vijftig minuten van de avond worden besteed aan een Portret van de schrijver Jack London.
Wie een ander portret van deze unieke figuur in de Amerikaanse letteren wil lezen, verwijzen we naar het uitgebreide artikel op onze zustersite Tempel der Letteren van heden: Jack London — een heel vat vol tegenstrijdigheden.
_________

Dezer dagen is er ergens een groot Bloggercongres gehouden. Eén van de — ongetwijfeld talrijke — conclusies over het verschijnsel Bloggen aldaar was dat er nooit een echt essay op zou zijn, dan wel worden gepubliceerd. U kunt heden vaststellen dat op onze zustersite deze bewering met het Jack London-artikel wordt gelogenstraft. Die bijdrage is ruim een jaar geleden reeds op een themasite van een andere redactie verschenen en zelfs buitenlandse kranten hebben er toen naar verwezen als essay over Jack London.

Klimaatverandering (2) — dinsdagavond op Canvas

Ingrepen in gewoontes dringend noodzakelijk
Kunnen we de aarde nog redden? Die vraag was al aan de orde in de eerste aflevering van de tweedelige documentaire uit 2006 van Nicholas Brown en David Attenborough, waarvan de Nederlandstalige, Belgische zender CANVAS op dinsdag 1 april, 's avond tussen 22:20 uur en 23:15 uur het slotdeel zal uitzenden.
Sir David voorspelt onder meer dat de aarde in de volgende eeuw, zo staat er in de begeleidende tekst van de programma-info's van Canvas te lezen, dat de temperatuur tussen 1,4 en 5,8 graden Celsius zal stijgen, dat er veel meer regen zal vallen en dat het aantal zware stormen met een factor vijf zal toenemen.
Een gemiddeld gezin in het Westen, dat Sir David voor het gemak maar even de familie Carbon noemt, is verantwoordelijk voor zo'n 45 ton CO2 per jaar. Een Chinees gezin van dezelfde omvang produceert daarentegen slechts één zevende van die hoeveelheid, maar als gevolg van de in ijltempo toenemende industrialisatie zal ook die productie rap stijgen, en de presentator van deze documentaire ziet het als een uitdaging dat op het huidige peil te stabiliseren, hetgeen
— gezien omvang en aantal inwoners van dat land — een factor van zeer grote betekenis is.
Aangezien echter de meeste mensen, die deze documentaire nu (kunnen) zien, in de volgende eeuw niet meer op het ondermaanse zullen vertoeven, zou de belangstelling voor medewerking daaraan — de verwarming flink wat lager en zo — wel eens lelijk kunnen tegenvallen. Want heel veel laten we ons niet werkelijk gelegen liggen aan de toekomstige generaties, zo blijkt altijd weer, behalve dan met woorden. Die hier, zoals in vele andere gevallen, niet voldoende zullen zijn om iets ten faveure van de leefbaarheid van onze globe te kunnen uitrichten. Daar zijn flink wat daden, al an niet in passieve zin, voor nodig. Naast die temperatur via verwarming, wil Sir David ook dat alle huizen geïsoleerd zullen worden en stelt hij een verdrievoudiging van de nucleaire energiebronnen voor.
____
Foto: David Attenborough in 2003.

Wonderschoon — Helgoland in winterse sferen. Documentaire van Tamina Kallert via WDR-tv

Bijzonder eiland
Het uitzonderlijke eiland Helgoland heeft een omvang van nauwelijks twee vierkante kilometer, en op die ruimte wonen 1300 mensen. Zij zijn omgeven door water, wind en golven. Tot 1890 was het eiland Brits bezit, na de tweede wereldoorlog hadden de Britten het een tijdlang weer voor het zeggen. De hele bevolking werd naar het vasteland geëvacueerd en verspreid. Het leek er zelfs op dat het eiland, als gevolg van een besluit tot totaal opblazen, voorgoed in zee zou verdwijnen, omdat er zo ontzaglijk veel munitie opgeslagen was. Weliswaar zijn er in april enorme hoeveelheden van die resterende bommen opgeblazen, maar uiteindelijk is het een rode baken in zee gebleven en ziet men Die lange Anna uit rode zandsteen omgeven door water steeds dichterbij komen, en door het volstrekt unieke daarvan weet men dat het doel, Helgoland, is bereikt.
In de jaren zeventig en tachtig was het veelvuldig reisdoel voor tal van dagjesmensen, die op Butterfahrten met de grote schepen kwamen, niet omdat ze in eerste instantie zo graag dat eiland wilden bezoeken, maar omdat ze tijdens het verblijf aan boord belastingvrij allerlei goederen konden kopen. Nu dat laatste niet meer mogelijk is door Brusselse verordeningen, is het aantal dagjesmensen wel flink teruggelopen, en zijn de inkomsten als gevolg van die tak van het economische leven op het eiland ook niet meer zoals in betere tijden. Daar staat echter tegenover dat er heden ten dage steeds meer mensen komen die enkele dagen blijven, en als die trend doorzet, kan een wending ten goede ervoor zorgen dat de eilandbewoners hun inkomen weer op een aanvaardbaar niveau zullen zien stijgen.

Documentaire via WDR-tv
Op zondag 30 maart zendt de Westdeutsch Rundfunk een anderhalf uur durende documentaire over het eiland in wintertijd uit. Tamina Kallert heeft het eiland gedurende die periode bezocht en de documentaire gerealiseerd. Daarvoor heeft ze zich georiënteerd op alle aspecten die de relatief kleine gemeenschap, omgeven door water en wind, in de tijd buiten het toeristenseizoen kenmerken. Ze laat zien hoe een winter 'op hoge zee' afwijkt van welke winter dan ook op het vasteland. Hoezeer de bewoners aan beperkingen onderhevig zijn en ook uit zichzelf moeten zien hoe ze letterlijk en figuurlijk rondkomen in een dan zeer gesloten leefomgeving.
De documentaire wordt door de Westdeutsche Rundfunk tusse 20:15 uur en 21:45 uur uitgezonden en in de nacht van zondag op maandag herhaald tussen 02:40 uur en 04:10 uur.
____________
Afbeeldingen
1. De Lange Anna, het rood zandstenen merkteken van Helgoland.
2. Enorme hoeveelheden bommen uit de tweede wereldoorlog zijn in april 1947 op Helgoland tot ontploffing gebracht.
3. Toeristen worden van de grote schepen overgeheveld naar kleinere boten, die het eiland wel kunnen aandoen.
4. Documentairemaakster Tamina Kallert.